Để không vỡ túi tiền quốc gia

Bộ trưởng Tài chính mới nhậm chức Đinh Tiến Dũng đã dùng cụm từ rất hình tượng “túi tiền quốc gia” để chỉ ngân sách nhà nước (NSNN). Có điều, sự ví von của ông lại đến như một lời cảnh báo. “Nguồn thu đã khó khăn mà không kiềm chế nguồn chi chắc chắn sẽ vỡ túi tiền quốc gia”, ông nói trong phiên họp thường kỳ của Chính phủ cuối tháng 6 vừa rồi (*) . Và không chỉ có ông bộ trưởng mới lo chuyện “vỡ túi tiền”, trong cuộc họp HĐND thành phố Hà Nội tuần rồi, các đại biểu cũng cảnh báo vấn đề hụt thu ngân sách.

Đương nhiên, để giải bài toán hụt thu ngân sách, các cơ quan liên quan phải đưa ra biện pháp. “Việc đầu tiên là quyết liệt tăng thu”, Bộ trưởng Tài chính nói về nhiệm vụ hàng đầu của mình khi ông nhận “ghế nóng” trước các đại biểu Quốc hội cách đây một tháng (**) . Tuy nhiên, biện pháp này cần được đặt trong toàn cảnh nền kinh tế hiện nay.

Theo trang web Tạp chí Tài chính, thu từ dầu thô trong sáu tháng đầu năm chiếm chưa đầy một phần sáu NSNN. Như vậy, phần rất lớn còn lại đến từ các doanh nghiệp. Thế mà tình hình các doanh nghiệp hiện nay ra sao thì ai cũng rõ. Một chuyện cũng rõ ràng không kém là nguồn thu từ doanh nghiệp chỉ có thể dồi dào khi họ ăn nên làm ra. Đối với các doanh nghiệp đang ngoắc ngoải, “quyết liệt tăng thu” chỉ đẩy họ đến gần cái chết hơn. Trong hoàn cảnh này, nguồn thu như thế chỉ tăng được một lần, nếu có, rồi thôi vì nhiều doanh nghiệp sẽ vĩnh viễn ra đi.

Vì thế, bên cạnh biện pháp “quyết liệt tăng thu”, cần phải có một biện pháp khác quan trọng không kém; đó là quyết liệt giải cứu doanh nghiệp, giải cứu người đóng thuế.

Thực ra, Chính phủ đã nhiều lần nhắc đến những chuyện cần phải làm này. Trong các cuộc họp thường kỳ mấy tháng gần đây, lần nào cụm từ “các giải pháp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển sản xuất” cũng được nhấn mạnh. Tuy nhiên, theo cách nói của chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh, “bóng được phát lên rất nhiều nhưng (…) chưa có trái bóng nào sút tung lưới”. Ý ông muốn nói chính sách, giải pháp được ban hành rất nhiều nhưng chưa thấy những hành động cụ thể để những giải pháp đó phát huy tác dụng đủ mạnh đối với nền kinh tế.

Để nuôi dưỡng nguồn thu, hay, như lời Bộ trưởng Dũng, làm đầy “túi tiền quốc gia”, các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp cần phải được ưu tiên thực hiện. Ngoài chuyện miễn, giảm thuế đến mức có thể, các biện pháp khác cần được cụ thể hóa ngay theo hướng giúp doanh nghiệp giải quyết khó khăn để họ sống sót và khỏe lên dần trước khi nghĩ đến chuyện tận thu từ họ.

Đơn cử một ví dụ. Trong chuyện tăng giá xăng dầu, vì sao Bộ Công Thương, các bộ và các cơ quan chức năng liên quan khác không dứt khoát đưa ra cách tính giá hợp lý hơn và làm rõ ra những khuất tất trong cơ cấu giá của các doanh nghiệp đầu mối nhằm đưa ra ánh sáng những vấn đề mà dư luận đòi hỏi lâu nay, chẳng hạn cách tính giá và chuyện chiết khấu cho các doanh nghiệp phân phối. Nếu làm “quyết liệt” vấn đề này, biết đâu khỏi cần phải tăng giá xăng dầu hay chí ít mức tăng cũng không cao như hiện nay, qua đó giúp doanh nghiệp đỡ phần nào gánh nặng.

Ngoài ra, bên cạnh tác động tài chính, sự “quyết liệt” thực thi các giải pháp giúp doanh nghiệp – nguồn thu cho túi tiền quốc gia – còn có tác dụng như một liệu pháp tinh thần tiếp thêm sức cho họ vượt qua cơn khốn khó. Một tác động tích cực như vậy chỉ có thể đến từ chuyện cụ thể hóa các giải pháp khả thi chứ không phải chỉ là lời hứa hay văn bản. Tiếc thay, cho đến nay việc triển khai các chính sách nhằm mục đích này đều quá chậm. Và như thế, nguy cơ vỡ túi tiền quốc gia vẫn còn là một mối lo lớn.

Theo thesaigontimes